«Τα Καΐκια που Πληγώναμε» στο Μητροπολιτικό Πάρκο
«Αντώνης Τρίτσης» Μάρτιος-Απρίλιος 2019 / Συνέντευξη στην Ηλέκτρα Παπαδοπούλου
(δημοσιογράφο /επικοινωνιολόγο του Φορέα Διαχείρισης Μητροπολιτικού Πάρκου
«Αντώνης Τρίτσης») δύο εκ των συντελεστών της έκθεσης: Τζίμη Ευθυμίου
(επιμελητή της έκθεσης /εικαστικού) και Γιάννη Μπέσκου (φωτογράφου)
Πείτε μας λίγα
λόγια για την έκθεση «Τα Καΐκια που Πληγώναμε», που φιλοξενείται αυτή την
περίοδο στο Μητροπολιτικό Πάρκο «Αντώνης Τρίτσης».
ΤΖ.ΕΥΘ.: Αυτή η
έκθεση έχει ξεκινήσει από τον Σεπτέμβρη του 2018. Είναι μία μεγάλη ομαδική
έκθεση με περισσότερους από 100 καλλιτέχνες όλων των ειδών, ζωγραφική,
γλυπτική, φωτογραφία, εγκαταστάσεις, κείμενα, τα οποία έχουν έναν σκοπό και ένα
θέμα: να αναδείξουμε το ζήτημα της καταστροφής των παραδοσιακών σκαφών.
Γ.ΜΠ..: Η έκθεση
αυτή διοργανώνεται από τον Ορίζοντα Γεγονότων. Έχει διοργανώσει στα δώδεκα
χρόνια της λειτουργίας του πάρα πολλές εκθέσεις και projects σε όλη την Ελλάδα.
Τα πιο μεγάλα από αυτά και από τα πρώτα ήταν με αφορμή τις πυρκαγιές του 2007
στην Πελοπόννησο. Και εξακολουθούν δεκάδες άλλες εκδηλώσεις, οι οποίες άλλες
φορές ξεκινούν από την έδρα του Ορίζοντα Γεγονότων και άλλες φορές σε
συνεργασία με άλλους φορείς, Δήμους, πολιτιστικά κέντρα, συλλόγους,
οργανώνονται σε διά στην Αθήνα αλλά και στην Ελλάδα και στο εξωτερικό. Η προκείμενη
έκθεση «Τα Καΐκια που Πληγώναμε» ξεκίνησε με συμμετοχή περισσότερων από 80
καλλιτεχνών τον Σεπτέμβριο του 2018 στην Δημοτική Πινακοθήκη του Πειραιά. Η
έκθεση αυτή θα συνεχίσει τις περιοδείες της σε πολλά άλλα μέρη της Ελλάδας,
τουλάχιστον για το επόμενο χρονικό διάστημα, μέχρι το φθινόπωρο του 2019.
Παράλληλα με αυτή έχουν διοργανωθεί διάφορες ημερίδες με θέμα τόσο την
πληροφόρηση του κόσμου όσο και την ευαισθητοποίησή του για το θέμα της
καταστροφής των παραδοσιακών καϊκιών, που αποτελεί ένα κίνδυνο για την παράδοση
της πολιτιστικής κληρονομιάς της πατρίδας μας.
Μιλήστε μας για το
ζήτημα της καταστροφής των παραδοσιακών σκαφών.
ΤΖ.ΕΥΘ.: Αυτό είναι
ένα από τα στρεβλά της ανάπτυξης, της ΕΕ ή του πόσο συναντιόμαστε σε λάθος
στιγμή καμιά φορά με την ιστορία. Συγκεκριμένα, εδώ και τριάντα χρόνια υπάρχει
η επιδότηση ενεργή, της οποίας ο βασικός σκοπός είναι η ανανέωση του αλιευτικού
στόλου στην Ευρώπη, όπου ψαράδες μπορούν να πάρουν ένα ποσό και με αυτό είναι
υποχρεωμένοι να δώσουν το καΐκι, το παλιό ξύλινο, για σπάσιμο. Έχουν
καταστραφεί αυτήν τη στιγμή τα 2/3 του ξύλινου αλιευτικού στόλου. Αυτό
συνεπάγεται το χάσιμο μίας παράδοσης, που συνδέεται και με την ναυπηγική
παράδοση. Εμείς έχουμε καταφέρει μία ανακίνηση του ζητήματος, ξεκίνησαν κάποιες
δειλές προσπάθειες, αλλά η ελληνική κοινωνία, ακόμα θα έλεγα, το αποφεύγει. Οι
τοπικές κοινωνίες το έχουν αγκαλιάσει όμως με πολύ ζεστό τρόπο Εμείς έχουμε
προκαλέσει ακόμη και με δημοσίευμα στους New York Times, όχι ότι αυτό φτάνει,
και προσπαθούμε να το δει ο κόσμος.
Αναφέρεστε συχνά
στην ανάγκη διάσωσης μίας “θαλασσινής αρχιτεκτονικής”. Τι ακριβώς εννοείτε;
ΤΖ.ΕΥΘ.: Εννοώ ότι
η ίδια αρχιτεκτονική, ο ίδιος τρόπος δόμησης που έχτισε τα πλοία, έχτισε και
τους ναούς και την αρχιτεκτονική μας ιστορία. Οι άνθρωποι πρώτα έμαθαν να
χτίζουν κτήρια, πολιτείες και μετά είναι η Τέχνη, που με κορυφαίους θα έλεγα
τρόπους από την ιστορική αρχαιότητα αλλά και έπειτα, φάνηκε στα κτήρια, στους
ναούς.
Γ.ΜΠ.: Κατ’ αρχήν
τα ίδια τα ξύλινα καΐκια είναι έργα τέχνης, είναι η ναυτική παράδοση της
Ελλάδας, είναι η απάντηση των καλλιτεχνών. Οι ναυπηγοί αυτοί, είναι άνθρωποι
που έχουν δώσει εξαίρετα έργα τέχνης που είναι στον τομέα της θάλασσας η
παράδοσή μας. Από την άλλη, αυτό που έχω να πω, είναι ότι αν δει κάποιος τα
πλάνα της καταστροφής, επειδή επιδοτείται η καταστροφή των καϊκιών, στην ουσία
θα εκλείψουν οι μικροί ψαράδες και θα περάσει ολόκληρη η αλιεία σε μεγάλους
οργανισμούς με συνέπειες και για το περιβάλλον αλλά και για τα επαγγέλματα της
θάλασσας. Γιατί γύρω από τα καΐκια είναι συνδεδεμένα πολλά επαγγέλματα, δεν
είναι μόνο οι κατασκευαστές. Και πάντα η Τέχνη ενδιαφέρεται να δείξει όλα αυτά
τα θέματα που η κοινωνία, η οικονομία, η ζωή σε κάθε στιγμή θέτει.
Για τα ξύλινα
αλιευτικά σκάφη που είναι υλικά τεκμήρια του ναυτικού μας πολιτισμού, υπάρχει
μέριμνα για την ορθή διάσωσή τους από επίσημους φορείς και ιδιώτες;
ΤΖ.ΕΥΘ.: Αν υπήρχε
μέριμνα, εμείς θα σταματάγαμε τις εκθέσεις μας αυτή την στιγμή. Ούτε
επιδοτήσεις έχουμε, ούτε ελεύθερο χρόνο, στα περιθώρια της υπόλοιπης ζωής μας κάνουμε
αυτές τις διοργανώσεις. Αν εξέλιπε ο λόγος, δεν θα ήμασταν εδώ.
Γ.ΜΠ.: Νομίζω ότι
και με τις ημερίδες που πραγματοποιήθηκαν παράλληλα με την έκθεση, αρκετοί
φορείς ευαισθητοποιήθηκαν και οι προβλέψεις είναι ότι η έκθεση θα έχει
αποτελέσματα.
Πώς προέκυψε αυτό
το ευρύ δίκτυο συνεργασιών, όπου περισσότεροι από 100 καλλιτέχνες ενώνουν τις
δυνάμεις τους;
Γ.ΜΠ.: Είναι από τα
χαρακτηριστικά γνωρίσματα των εκθέσεων του Ορίζοντα Γεγονότων. Οι περισσότερες
εκθέσεις, σχεδόν όλες, είναι ομαδικές. Ο Ορίζοντας Γεγονότων έχει στην Αθήνα
μεν την βάση του και στην Ηλεία, γιατί ιδρύθηκε στην Ηλεία το 2007 για πρώτη
φορά, αλλά έχει φέρει καλλιτέχνες και σε διάφορα άλλα μέρη της Ελλάδας, από την
Πάτρα, την Ναύπακτο, από την Θεσσαλονίκη, από την Κρήτη. Οπότε σε ένα κάλεσμα
που γίνεται, συμμετέχουν καλλιτέχνες απ’ όλα τα μέρη και λίγο ή πολύ ο
Ορίζοντας είναι ανοιχτός και οποιοσδήποτε άλλος καλλιτέχνης έχει να παρουσιάσει
ένα έργο σε ένα από τα project που κάνει, είναι ευπρόσδεκτος.
Τι θα έχουν την
ευκαιρία να δουν από κοντά όσοι επισκεφθούν αυτήν την έκθεση;
ΤΖ.ΕΥΘ.: Από κοντά
οι επισκέπτες θα δουν μία σειρά έργων, τα οποία με έναν μοναδικό τρόπο
σχολιάζουν, δείχνουν, καταγγέλλουν ή απλώς υπογραμμίζουν την ομορφιά που
χάνεται.
Γ.ΜΠ.: Σε αυτήν την
έκθεση υπάρχουν πίνακες ζωγραφικής, κατασκευές, φωτογραφίες και γενικά οι
εκθέσεις του Ορίζοντα Γεγονότων έχουν όλο αυτό το πράγμα που ονομάζεται
Σύγχρονη Τέχνη.
Δεν είναι η πρώτη
χρονιά που παρουσιάζεται αυτή η έκθεση στο ευρύ κοινό. Υπάρχει κάποια
καινοτομία αυτή την φορά;
ΤΖ.ΕΥΘ.: Σε κάθε
τόπο και οι άνθρωποι που θα συναντήσουμε, προσδίδουν τα δικά τους ιδιαίτερα
χαρακτηριστικά. Τα έργα ανανεώνονται, καλούμε πάντοτε ντόπιο καλλιτεχνικό
στοιχείο να συμμετάσχει, άρα θα δούμε και έργα περιοχής της κεντρικής Αθήνας.
Γ.ΜΠ.: Υπάρχει ένας
βασικός κορμός έργων που έχουν παρουσιαστεί σε όλες τις εκθέσεις. Σε κάθε μέρος
προστίθεται και η πινελιά των τοπικών καλλιτεχνών. Μία μεγάλη μας επιτυχία ήταν
στον Βόλο, όπου το Ιστορικό Μουσείο του Πηλίου εξέθεσε πίνακες του 19ου αιώνα
από λαϊκούς ζωγράφους που δεν είχαν βγει άλλη φορά από το Πήλιο. Τώρα
περιμένουμε στην έκθεση αυτή να συμμετάσχουν καλλιτέχνες, οι οποίοι έχουν
δραστηριοποιηθεί στο παρελθόν στον εκθεσιακό χώρο του Πάρκου «Αντώνης Τρίτσης».
Για παράδειγμα θα συμμετέχει ο όμιλος καλλιτεχνών «Ίριδα», που έχει για έδρα το
Πάρκο «Αντώνης Τρίτσης».
Ποιος πιστεύετε ότι
πρέπει να είναι ο ρόλος της Σύγχρονης Τέχνης στην εποχή που διανύουμε;
ΤΖ.ΕΥΘ.: Πιστεύω
ότι η Σύγχρονη Τέχνη, και επειδή έχω διπλή ιδιότητα ως καλλιτέχνης και ως
δάσκαλος, άρα και η Παιδεία, διότι η Τέχνη είναι ένα όχημα της Παιδείας, έχει
υποχρέωση να έχει δύο βλέμματα: στο μέλλον και στο παρελθόν. Έχουμε δηλαδή δύο
υποχρεώσεις: μία προς την παράδοση και την μνήμη και μία προς την σύγχρονη
σκέψη. Ο Ελύτης έλεγε ότι κάθε φορά που σκίζεται μία σελίδα από το παρελθόν
καταστρέφεται ένα βιβλίο από το μέλλον.
Γ.ΜΠ.: Οπωσδήποτε
πρέπει η Σύγχρονη Τέχνη να είναι δίπλα σε όλα τα κοινωνικά, στα πολιτικά και
γενικότερα σε όλα τα φαινόμενα χωρίς αυτό να σημαίνει ότι πρέπει να είναι
στρατευμένη.
Τι θα θέλατε να
πείτε σε όλους εκείνους, στους οποίους απευθύνεται αυτή η καλλιτεχνική κίνηση;
ΤΖ.ΕΥΘ.: Εμείς δεν
είμαστε πολιτικοί. Η Τέχνη κουβαλάει από μόνη της μηνύματα και η διαφορά από
τις άλλες μορφές Λόγου είναι ότι είναι μία μορφή Λόγου ελεύθερη. Ο καθένας
μπορεί να νιώσει, να σκεφτεί και να πάρει ότι θέλει. Εμείς αυτή τη στιγμή το
μόνο που κάνουμε, είναι να δείξουμε ότι η Τέχνη δεν είναι αδιάφορη.
Γ.ΜΠ.: Θέλουμε το
κοινό να έρθει σε έναν χώρο που έχει άμεση σχέση με το περιβάλλον, σε ένα θέμα
που έχει σχέση με το περιβάλλον. Θέλουμε να έρθουν οι άνθρωποι να δουν την
έκθεση, θέλουμε να έρθουν οι μαθητές να πληροφορηθούν. Και θέλουμε τελικά η
Τέχνη να είναι μέσα από την καθημερινότητα των ανθρώπων.
Πηγή:
Σχόλια
Δημοσίευση σχολίου